Ispanak Yetiştiriciliğinde Gübreleme
Ispanak yetiştiriciliğinde toprak yapısının uygun olmasıyla en iyi sonuçlar elde edilir. Toprak yapısı uygun değilse kullanılan gübreler işe yaramayacağı gibi zarar verici de olurlar. Bu durumda toprağın ıslah edilmesi şarttır. Bitkinin sağlıklı bir kök yapısına kavuşmasını toprak düzenleyicilerle sağlayabilirsiniz. Aşağıdaki videoları izlediğinizde toprak düzenlemenin kullanılan gübreden çok daha etkili olduğu ortadadır.
Genel olarak ıspanak tüm topraklarda başarıyla yetiştirilebilir. Ancak toprağın asitli olması olumsuz yönde önemli ölçüde etki yapar. Yayvan gelişen ve elle hasat edilen çeşitlerin killi topraklarda yetiştirilmemesi tercih edilmelidir. Yüksek organik madde verim ve kaliteyi artırdığı için başarılı bir ıspanak yetiştiriciliğinin yapılabilmesi için kireç oranı yüksek, nemli, verimli, içinde organik maddeler bulunan gevşek yapılı ve hafif killi topraklar uygundur. Toprağın pH’sının 6,5-7,5 arasında olması gerekir. Toprakta bu dengeyi sağlayabilmek için N,P,K’lı gübreler ve iz element takviyesi yapılmalı toprağın organik maddesi düşükse toprağa organik maddece bol ürünler verilmelidir.
Toprak Hazırlığı
Yaz ortalarında ve yaz sonlarında tohum ekilişi yapılan ıspanak üretiminde kuruya ekilip sonra sulanması başarılı bir uygulama değildir. Bu nedenle ekilecek tarlaya salma sulama yapılıp, toprağın tava gelmesi beklenir.
Gübreleme ve Gübrelemede Nelere Dikkat Edilmeli
Sürümden önce çiftlik gübresi toprağa serilir. 20-25 cm derinliğinde sürüm yapılır. Ticari gübreler sürümden sonra toprak yüzeye verilerek kazayağı ve diskaro ile toprağın 8-12 cm derinliğine karıştırılır. Genel olarak gübre miktarı olarak dekara 10-12 azot, 8-10 fosfor ve topraktaki miktarına göre potasyum verilmek üzere hesaplamalar yapılmalıdır. Fosfor ve potasyumun tamamı ile azotun yarısı ekimden önce, diğer yarısı hasattan en az bir ay önce toprağa verilmelidir. Gübrenin toprağa veriliş derinliği de toprağın hafif veya ağır oluşuna ve düşen yağış miktarına bağlı olarak değişmektedir.
Killi topraklarda gübrelerin 10-25 cm derinliğe, hafif karakterli topraklarda ise 5-10 cm derinliğe verilmesi üretimi olumlu yönde etkiler ve gübreden yararlanmayı arttırır. Bu esaslar içinde gübrelenen toprak daha sonra toprak işleme aletleri ile tohum yatağı oluşturacak şekilde inceltilir. Yaz aylarında toprak işleme ve tohum yatağı hazırlama işlemlerini rüzgarsız havalarda günün sıcak olmayan saatlerinde veya geceleri yapmak toprak tavının muhafazası ve düzenli çimlenmenin sağlanması açısından çok yararlı olur.
Gübre atıldıktan hemen sonra yağmurlama yöntemiyle sulama yapılmalıdır. Sulama yapılmazsa yapraklar üzerine düşen gübre yapraklarda yanma meydana getirir. Yaprakların lekelenmesine sebep olur.
Ispanak yetiştiriciliğinde dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri de yaprak uçlarında meydana gelen sararmalardır. Bu sararmalar üç durumda ortaya çıkar.
1-Hızlı bir gelişme döneminin ardından şok şeklinde soğuklarla karşılaşma
2-Toprakta yeterli azot bulunmaması durumunda
3-Yüksek sıcaklık şartlarında susuz kalma durumunda bu sararmalar görülebilir.
Böyle durumlarda verim düşer, kalite bozulur, üretilen ürün pazarlanamaz hale gelir. Bu durumların oluşmamasına özen göstermek gerekir. Bilhassa soğuk havaların yaklaştığı dönemlerde bitki gelişmesinin hızlandırılması, başarılı bir yetiştiricilik açısından önemlidir.
Ayrıca fazla azotlu gübreleme de ıspanakların kıştan kolayca zarar görmelerine neden olur ve yabancı ot oluşumu arttıtır. Topraktaki yabancı otlar hızla gelişerek ıspanağı baskı altına alabilir. Bu nedenle yabancı ottan temiz tarlalar tercih edilmeli veya selektif yabancı ot ilacı tohum ekiminden sonra, çimlenmeden evvel uygulanmalıdır.